Leestijd: 3 minuten

Datum: 03/10/2025

Etiketten lezen: grip op wat je écht eet 

Wat je eet, bepaalt niet alleen je energie maar ook je herstel, focus, en hormonale balans. Toch is het bij veel voedingsmiddelen lastig om écht te weten wat erin zit. Verpakkingen zijn ontworpen om aantrekkelijk te lijken, niet per se om eerlijk te zijn. Termen als “natuurlijk”, “zonder toegevoegde suikers” of “bron van vezels” klinken gezond, maar kunnen vaak misleidend zijn.

Belangrijk: de ingrediëntenlijst en voedingswaardetabel vertellen het échte verhaal. De ingrediënten staan op volgorde van hoeveelheid: wat vooraan staat, zit er het meest in. Suiker kan vermomd zijn als ‘glucosestroop’, ‘dextrose’ of ‘honing’. En “light” betekent vaak minder vet, maar méér suiker of kunstmatige toevoegingen.

Het begrijpen van deze informatie maakt je minder vatbaar voor marketingtrucs en geeft je meer controle over je gezondheid.

Gezond lijkt gezond — tot je het etiket leest

Heb je ooit gedacht dat je iets gezonds at, maar bleek het vol toegevoegde stoffen te zitten? Je bent niet de enige. Veel mensen kiezen onbewust voor producten die hun energie, spijsvertering of bloedsuiker negatief beïnvloeden, terwijl ze juist gezondere keuzes proberen te maken.

Vragen om jezelf te stellen:

• Weet ik waar ik op moet letten op een etiket?
  
  
  

• Herken ik de namen van de ingrediënten die ik eet?
  
  
  

• Hoe vaak laat ik me leiden door de voorkant van de verpakking?
  
  
  

Echte controle begint bij bewustwording. Als je weet wat je eet, kun je beter sturen op hoe je je voelt.

E-nummers: wat betekenen ze?

E-nummers zijn toevoegingen die de houdbaarheid, smaak of kleur van voedsel verbeteren. Niet alle E-nummers zijn slecht, sommige zijn veilig en natuurlijk, maar er zijn ook toevoegingen die bij gevoelige mensen reacties kunnen uitlokken of waar weinig onderzoek naar is gedaan. Het is verstandig om producten met een lange lijst aan E-nummers te vermijden, zeker als je gevoelig bent voor voedselintoleranties of allergieën.

Ultra-bewerkte voeding: verstoring van je verzadigingssignalen

Ultra-bewerkte voedingsmiddelen bevatten vaak veel suiker, zout en vet, maar weinig vezels en eiwitten. Deze combinatie kan leiden tot verstoring van de hormonen die je eetlust reguleren, zoals leptine en ghreline. Ghreline, ook wel het 'hongerhormoon' genoemd, stimuleert de eetlust, terwijl leptine je een vol gevoel geeft en de eetlust onderdrukt. Bij consumptie van ultra-bewerkte voeding kunnen de niveaus van ghreline verhoogd zijn, wat leidt tot een verhoogde eetlust en overeten. Tegelijkertijd kan ultra-bewerkte voeding de effectiviteit van leptine verminderen, waardoor je minder snel het signaal krijgt dat je vol zit. Dit verstoort de natuurlijke balans tussen honger en verzadiging, wat kan bijdragen aan overgewicht en ongezonde eetgewoonten

Zoetstoffen: niet altijd een gezonder alternatief

Hoewel zoetstoffen vaak worden gepromoot als caloriearme vervangers voor suiker, kunnen ze het lichaam misleiden. Wanneer je iets zoets proeft, worden de zoetreceptoren op je tong geactiveerd, wat een signaal naar je hersenen en alvleesklier stuurt. Je lichaam bereidt zich voor op de opname van suiker door insuline af te geven. Bij zoetstoffen komt er echter geen suiker binnen, wat kan leiden tot een daling van je bloedsuikerspiegel. Dit kan je eetlust verhogen en je verlangen naar zoet voedsel versterken. Bovendien tonen studies aan dat zoetstoffen zoals sucralose de activiteit in hersengebieden die honger reguleren, kunnen verhogen, wat kan leiden tot een verhoogde eetlust, vooral bij mensen met obesitas

Hoe moet het dan wel?

Zo lees je een etiket effectief:

1. Kijk eerst naar de ingrediëntenlijst
   
   
   

   • Hoe korter de lijst, hoe beter het voor je gezondheid is (over het algemeen).
     
     
     

   • Vermijd producten met veel E-nummers, toegevoegde suikers of onherkenbare stoffen. Een strenge vuistregel; als je het ingrediënt niet kent, stop het dan niet in je mond.
     
     
     

2. Vergelijk producten met elkaar
   
   
   

   • Twee ‘gezonde’ opties kunnen enorm verschillen in kwaliteit. Een paar seconden vergelijken loont.
     
     
     

3. Trap niet in ‘health washing’
   
   
   

   • “Geen toegevoegde suikers” kan nog steeds veel natuurlijke suikers bevatten.
     
     
     

   • “Biologisch” of “glutenvrij” betekent niet automatisch gezond.
     
     
     

Bonustip:

Neem ook een kijkje in je badkamer. Alle producten die je op je huid smeert worden ook opgenomen in je lichaam. Dus bekijk ook hiervan de ingrediëntenlijst. Een goed alternatief voor bodylotion zou bijvoorbeeld kokosolie kunnen zijn. 

Bronnen

1. Voedingscentrum. Etiketten lezen: https://www.voedingscentrum.nl
   
   
   

2. Egnell M, Talati Z, Hercberg S, Pettigrew S, Julia C. Front-of-pack labeling: A review of evidence on consumer understanding and impact. Nutrients. 2018;10(11):1544.
   
   
   

3. Roberto CA, Khandpur N. Improving the design of nutrition labels to promote healthier food choices and reasonable portion sizes. Int J Obes. 2014;38(S1):S25–33.
   
   
   

4. Miller LM, Cassady DL. The effects of nutrition knowledge on food label use. A review of the literature. Appetite. 2015;92:207–16.